2023 yılında başta Kahramanmaraş merkezli depremler olmak üzere ülkemizin birçok bölgesinde yaşanan afetler, yapı güvenliğinin ve planlı kentleşmenin ne kadar hayati olduğunu bir kez daha göstermiştir. Bu doğrultuda T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından başlatılan Yerinde Dönüşüm Programı, afet sonrası iyileşme sürecinde son derece önemli ve yerinde bir çalışma olmuştur.
Yerinde dönüşüm, sadece fiziksel yapının değil, toplumsal hafızanın, mahalle kültürünün ve sosyal bağların da korunmasını hedeflemektedir. Bu kadar çok katmanı olan bir sürecin, aceleye getirilerek yürütülmesi hem teknik hatalara hem de sosyal sorunlara yol açabilecektir. Son dönemde uygulamaya konulan Yerinde Dönüşüm Programı, vatandaşlarımızın kendi yaşam alanlarında, komşuluk ilişkilerini koruyarak yaşamlarına devam edebilmeleri açısından büyük bir fırsat sunmaktadır.
Deprem riski altındaki kentlerimizde, halkın güvenli konutlara erişimini sağlamak amacıyla başlatılan Yerinde Dönüşüm uygulaması, sadece fiziksel yapının değil, toplumsal hafızanın, mahalle kültürünün ve sosyal bağların da korunmasını hedeflemektedir.
Mimarlar Odası Elazığ Şubesi olarak, sahada yürüttüğümüz incelemeler ve vatandaşlardan aldığımız geri bildirimler neticesinde, yerinde dönüşüm süreci için belirlenen başvuru ve uygulama takviminin uzatılması gerektiğini vurguluyoruz.
Gerekli projelendirme, mühendislik hizmetleri, imar planı revizyonları ve mülkiyet süreçleri düşünüldüğünde, vatandaşların kendi yapılarını yerinde yeniden inşa edebilmesi için kararlaştırılan tarih yetersiz kalmaktadır. Ayrıca birçok vatandaşımız, finansal olanakları ve teknik destek eksikliği nedeniyle karar verme aşamasında ciddi zorluklar yaşamaktadır.
Elazığ’da birçok vatandaş:
• Tapu ve mülkiyet sorunlarını çözmeye çalışmakta,
• Projelendirme ve ruhsat süreçlerine erişimde zorluk yaşamaktadır,
• Artan inşaat maliyetleri ve finansman yetersizlikleri nedeniyle sürece katılamamaktadır.
Tüm bu nedenlerle yerinde dönüşüm süreci, amacına ulaşmakta zorlanmakta ve halk arasında ciddi bir belirsizlik yaratmaktadır. Aceleye getirilecek kararlar, gelecekte hem yapı güvenliğini hem de kent bütünlüğünü olumsuz etkileyecektir.
Mimarlar Odası Elazığ Şubesi olarak; halkın yerinde, sağlıklı ve güvenli konutlara ulaşma hakkını savunuyor; bu sürecin toplumsal uzlaşı ve teknik yeterlilik temelinde yeniden planlanması gerektiğini kamuoyuna saygıyla duyuruyoruz.
Zülfü Murat CANBAY
Mimarlar Odası Elazığ Şube Başkanı
Admin
